Onderwijsmaatregelen voor langdurig afwezige leerlingen
omwille van ziekte, revalidatie, psychische kwetsbaarheid.
Elk kind heeft recht op onderwijs, ook leerlingen die afwezig zijn wegens een langdurige of chronische ziekte.
De term ‘ziek’ zijn dekt niet steeds de lading. Het gaat hierbij om kinderen en jongeren met een medische aandoening, maar ook over kinderen die langdurig afwezig zijn omwille van een revalidatienood, een psychische kwetsbaarheid, zwangerschap, …
Er zijn diverse onderwijsmaatregelen waar deze leerlingen beroep op kunnen doen:
Ziekenhuisscholen - type 5 onderwijs:
Een leerling die opgenomen is in een ziekenhuis, revalidatiecentrum of kinder- en jeugdpsychiatrie met een type 5-school (ziekenhuisschool) kan les krijgen indien een ziekenhuisschool aanwezig is.
Tijdelijk Onderwijs Aan Huis (TOAH):
Een bezoldigde leerkracht, aangesteld door de thuisschool geeft les bij de zieke leerling.
Synchroon internet onderwijs / Bednet:
Bednet is een vorm van online afstandsonderwijs, voor zieke leerlingen die langdurig of regelmatig niet naar school kunnen gaan. Via Bednet volgen de leerlingen online les, samen met hun klasgenoten.
School & Ziek zijn:
School & Ziek zijn organiseert les- en studiebegeleiding voor het zieke kind.
Een vrijwillige leerkracht geeft les aan de zieke leerling.
Deze maatregelen hebben een tweeledige doelstelling, met name leerachterstand beperken en de terugkeer naar school voorbereiden. Ook regionale initiatieven kunnen vaak het onderwijsaanbod voor deze leerlingen versterken (denk aan huiswerkbegeleiding via Auxilia, Kom op Tegen Kanker, …).
TOAH, Bednet, ziekenhuisscholen en School & Ziek zijn kunnen gecombineerd worden volgens de behoefte van de langdurig afwezige leerling. Ook wanneer de leerling op doktersvoorschrift niet voltijds naar school gaat, kunnen deze ondersteuningsmogelijkheden aangevraagd / verdergezet worden.
Indien u vragen heeft omtrent de onderwijsmaatregelen voor langdurig afwezige leerlingen omwille van ziekte, psychische kwetsbaarheid, revalidatie, …
Kan u steeds contact opnemen met de directeur van Ziekenhuisschool Inkendaal: Koen Bellemans
02 531 56 30 – koen.bellemans@inkendaal.be
Tijdelijk onderwijs aan huis
- Toah
Wat?
- Tijdelijk onderwijs aan huis. Een bezoldigde leerkracht, aangesteld door de thuisschool geeft les bij de zieke leerling.
Website en meer informatie
Hoe aanvragen?
- Via het aanvraagformulier door thuisschool, arts en ouders in te vullen. De thuisschool verwerkt de aanvraag.
- Formulier basisonderwijs
- Formulier secundair onderwijs – chronisch
- Formulier secundair onderwijs – langdurig ziek
Kostprijs?
- Gratis voor ouders en thuisschool. De thuisschool ontvangt 4 extra lestijden.
Wanneer kan gestart worden?
- Langdurig zieke kinderen: 21 kalenderdagen ononderbroken afwezig wegens ziekte of ongeval om in aanmerking te komen voor TOAH (weekend- en vakantieperiodes tellen mee).
- Ook bij schoolverandering
- Ook bij vakantieperiodes
- Kalenderdagen in vorig schooljaar tellen mee
! Indien de leerling binnen de drie maanden hervalt na een opstart op school bij meer dan halftijdse lesbijwoning, geldt geen wachttijd en is er geen nieuwe TOAH aanvraag nodig.
- Chronisch zieke kinderen:
- 4 lesuren per week, na elke opgebouwde schijf van 9 halve dagen afwezigheid.
- Mogelijkheid om TOAH (gedeeltelijk) op school te organiseren.
! Bij overgang naar een nieuwe school is een nieuwe TOAH aanvraag nodig !
Hoe vaak?
- Langdurig zieke kinderen:
4 lestijden per week. - Chronisch zieke leerlingen:
4 lestijden per 9 halve dagen afwezigheid.
Voorwaarden?
- De leerling is ingeschreven als regelmatige leerling in het basis- of secundair onderwijs.
- Voorschrift van de arts.
- De leerling verblijft op een redelijke afstand van de school (gewoon onderwijs maximum 10 km en buitengewoon onderwijs maximum 20 km).
De verblijfplaats kan ook een andere plaats zijn dan de woonplaats van de ouders. Als het kind op een grotere afstand van de school verblijft, moet de school geen tijdelijk onderwijs aan huis organiseren, maar kan dat wel. Het personeelslid krijgt een kilometervergoeding.
Waar?
- Thuis bij de leerling of waar de leerling verblijft.
- NIET in een ziekenhuis met een type 5–school of enveloppenfinanciering onderwijs.
- NIET op school.
Voor chronisch zieke leerlingen kan TOAH buiten de lesuren op school georganiseerd worden.
Voor wie?
- Kleuters, leerlingen van de lagere en secundaire school regulier en buitengewoon onderwijs die langdurig (meer dan 21 kalenderdagen ) of chronisch ziek zijn (behandeling duurt langer dan 6 maanden).
Bepaalde studierichtingen uit het SO komen niet in aanmerking voor TOAH. In het secundair onderwijs kan TOAH ook voor leerlingen die moederschapsverlof opnemen.
Enkele cases
Lieselot verblijft elke 2 weken in een ziekenhuis met Type 5 – school. Ze krijgt de ene week les in de ziekenhuisschool, de andere week krijgt ze TOAH door een juf van haar eigen thuisschool.
Marthe is wegens een zware longontsteking 3 weken afwezig. Voor Marthe kunnen er éénmalig 4 lestijden TOAH georganiseerd worden. Indien ze hervalt binnen de 3 maanden, dan kan opnieuw TOAH georganiseerd worden, zonder wachttijd.
Milo liep brandwonden op en was hierdoor 14 dagen afwezig. Tijdens het schooljaar wordt hij nog vaak in het ziekenhuis opgenomen voor transplantaties. Hij heeft recht op TOAH onder het statuut ‘chronisch ziek’ als de dokter aangeeft dat de totale behandeling langer dan 6 maanden zal duren. Er kan met andere woorden 4u TOAH georganiseerd worden voor elke 9 halve dagen afwezigheid.
Souhaila krijgt na een intense behandeling TOAH tot 15 juni en gaat vanaf 16 juni terug naar school. Het daaropvolgende schooljaar wordt ze opnieuw ziek op 30 september. Nu kan TOAH onmiddellijk opgestart worden aangezien de maanden juli en augustus geen deel uitmaken van de termijn van drie maanden.
Sien krijgt op 1 augustus een diagnose. De eerste week bij de start van het schooljaar heeft ze al recht op TOAH.
Kobe zit in het laatste jaar Latijn-wiskunde, maar is langdurig afwezig o.w.v. een oncologische behandeling. De klassenraad beslist om een TOAH leerkracht aan te stellen voor Latijn (2u) en voor wiskunde (2u). Een vrijwillige leerkracht van School & Ziek zijn (Vlaams-Brabant) komt voor Frans en Nederlands. Engels volgt Kobe via Bednet.
Firas is wekelijks een halve dag afwezig voor een intraveneuze behandeling. Na 9 weken heeft hij een schoolweek afwezigheid (9 halve dagen) opgebouwd en heeft hij recht op 4 lestijden TOAH. Na de 18de week ontstaat opnieuw het recht op 4 lestijden TOAH om de gemiste leerstof in te halen.
Bednet
Wat?
- Bednet is een vorm van online afstandsonderwijs, voor zieke leerlingen die langdurig of regelmatig niet naar school kunnen gaan. Via Bednet volgen ze online les, samen met hun klasgenoten.
Website en meer informatie
- www.bednet.be
- 016/20.40.45
Hoe aanvragen?
- Via het online invulformulier: https://www.bednet.be/info/bednet-aanvragen
Kostprijs?
- Gratis, zowel in de thuisschool als bij de leerling thuis wordt de nodige ICT infrastructuur voorzien door Bednet.
Wanneer kan gestart worden?
- Binnen de vijf werkdagen na een aanvraag wordt door Bednet contact opgenomen met de aanvrager om een mogelijke opstart te bespreken. De opstart gebeurt zo snel mogelijk.
Hoe vaak?
- In onderling overleg te bepalen tussen leerling, ouders en thuisschool, tijdens de momenten dat er lessen doorgaan.
Voorwaarden?
- De leerling heeft een medisch attest.
- De leerling volgt les in kleuter-, lager of secundair onderwijs (Vlaanderen en Brussel).
- De leerling is minstens 5 jaar (of 3de kleuterklas).
- Verwacht gebruik: min. 4 weken of 36 halve dagen afwezigheid (aaneensluitend of gespreid).
BELANGRIJK: je hoeft geen 4 weken afwezig te zijn voor je Bednet kan aanvragen.
Waar?
- De leerling volgt de lessen via Bednet van thuis uit, maar dit kan ook vanuit een ziekenhuis, een revalidatiecentrum, een kinderpsychiatrie, …
Voor wie?
- Leerlingen (vanaf 5 jaar of derde kleuterklas) die voltijds, deeltijds of regelmatig afwezig zijn door ziekte, ongeval, operatie, psychische kwetsbaarheid, revalidatie of moederschapsrust..
Enkele cases
Jules is 5 jaar en heeft een auto-immuunaandoening. Hij zit in de derde kleuterklas en gebruikt sinds kort Bednet.
Femke (14 jaar) kreeg een kankerdiagnose. Dankzij Bednet kan zij contact houden met de klas. Afwisselend blijven er tijdens de speeltijd enkele leerlingen in de klas achter de Bednet computer. De lessen volgt ze tijdens de lesuren mee vanop haar Bednet installatie.
School & ziek zijn
Wat?
- School & Ziekzijn organiseert les- en studiebegeleiding voor het zieke kind.
- Een vrijwillige leerkracht geeft les aan de zieke leerling
Website en meer informatie
Hoe aanvragen?
- De ouder, leerling, zorgcoördinator, leerlingenbegeleider, CLB-medewerker, directie, arts kan een aanvraag tot begeleiding indienen. Deze aanvraag gebeurt online, per provincie: https://www.s-z.be/contact
Kostprijs?
- Gratis
Wanneer kan gestart worden?
Na het vastleggen van de afspraken met de vrijwilliger en het verkrijgen van de nodige didactische middelen / leerstof van de thuisschool.
Voorwaarden?
- Een arts stelt de diagnose.
- De leerling is ingeschreven in een school van het basisonderwijs of van het secundair onderwijs.
- Minstens één van de ouders gaat akkoord en doet de aanvraag. Ook een pleegouder of voogd mag tijdelijk onderwijs aan huis aanvragen.
Waar?
- Thuis, op school, in het ziekenhuis, … (af te spreken tussen ouders en vrijwilliger).
Voor wie?
- Kleuters vanaf 5 jaar, leerlingen van het lager en secundair onderwijs.
Ziekenhuisschool
Wat?
- Een leerling die opgenomen is in een ziekenhuis, revalidatiecentrum of K-dienst met een Type 5-school kan les krijgen indien een ziekenhuisschool aanwezig is..
Hoe aanvragen?
- Bij een opname kan steeds door de ouder geïnformeerd worden of ziekenhuisonderwijs kan opgestart worden. Ook thuisscholen kunnen rechtstreeks contact opnemen met de ziekenhuisschool indien een leerling van hen een opname zal ondergaan in een ziekenhuis waar een ziekenhuisschool aan verbonden is, om de komst van de leerling voor te bereiden.
Kostprijs
- Gratis
Wanneer kan gestart worden?
- Van zodra de leerling is opgenomen buigt de ziekenhuisschool en het behandelteam zich over een mogelijke lesopstart en dit enkel indien de medische toestand van de leerling dit toelaat.
Hoe vaak?
- Men streeft naar minimum 1 lestijd per dag gedurende de opname. Maar, dit is afhankelijk van de ziekenhuisschool en het te volgen behandelingsprogramma van de leerling.
Voorwaarden?
- De leerling dient opgenomen (hospitalisatie of ambulant) te zijn in het ziekenhuis dat aan de Type 5-school verbonden is. Zonder een (ambulante) opname kan een leerling niet ingeschreven worden.
- Bij voorkeur spreken we van een opname van minimum 5 kalenderdagen.
Waar?
- De lessen gaan door in de ziekenhuisschool verbonden aan het ziekenhuis waar de leerling is opgenomen of aan bed indien de leerlingen zich niet kunnen begeven naar de ziekenhuisschool.
Voor wie?
- Leerlingen in het kleuter, lager- en secundair onderwijs die opgenomen zijn in een ziekenhuis/revalidatiecentrum/kinder- en jeugdpsychiatrie met ziekenhuisschool.
Enkele cases
De 8-jarige Febe kreeg de diagnose leukemie. Ze volgt een behandeling in een universitair ziekenhuis. Wanneer ze opgenomen is komt de juf dagelijks een uurtje langs om haar les te geven. De juf overlegt met de school van Febe welke leerinhouden aan bod moeten komen.
Mohamed (10 jaar) volgt revalidatie in een revalidatiecentrum met een daaraan verbonden ziekenhuisschool. Dagelijks krijgt hij er les, hij kan meerdere uren naar de klas gaan.
De 15 jarige Kendall wordt opgenomen voor langere tijd op een kinderpsychiatrische afdeling binnen een universitair ziekenhuis. Hij krijgt er dagelijks 1 tot 2 uur les. De leerkrachten van de ziekenhuisschool focussen zich op de hoofdvakken.
Verantwoordelijkheden
Iedereen dient zijn verantwoordelijkheid te nemen wanneer een leerling langdurig afwezig is omwille van ziekte, psychische kwetsbaarheid, revalidatie, …
De thuisschool vervult een centrale rol in het signaleren van de afwezigheid, het onder de aandacht brengen van de mogelijkheden, de dialoog aan te gaan met de ouder en de nodige partners.
Directie en leerlingenbegeleider (thuisschool)
De thuisschool vervult een centrale rol in het signaleren van de afwezigheid, het onder de aandacht brengen van de mogelijkheden, de dialoog aan te gaan met de ouders en de nodige partners. Het is de verantwoordelijkheid van de school om de ouders te informeren en initiatief te nemen om de ondersteuning te organiseren, aan te vragen en op te volgen. Indien een leerling vaak of langdurig afwezig is, zal de directie of de leerlingenbegeleider het CLB hiervan op de hoogte brengen. Kleuters jonger dan 5 jaar zijn niet leerplichtig. Toch worden ook de ouders van deze doelgroep over de onderwijsmogelijkheden geïnformeerd. Voor deze kinderen kan veelvuldige of langdurige afwezigheid wegens ziekte een grote impact op de verdere schoolloopbaan hebben. De school is verplicht de mogelijkheid tot TOAH op te nemen in het schoolreglement, maar ook om individueel rechthebbenden te contacteren.
Klassenraad – multidisciplinair overleg
- In het basisonderwijs wordt op het multidisciplinair overleg (MDO) de invulling van de onderwijsondersteuning, de leerinhouden en de leerdoelen voor de zieke leerling bepaald. Dit overleg gebeurt met de klastitularis, de directeur, de zorgleerkracht/de zorgcoördinator en een CLB-medewerker.
- In het secundair onderwijs beslist de klassenraad over de invulling van het onderwijs voor de zieke leerling. De klassenraad bepaalt welke vakken, leerinhouden, leerdoelen, evaluatiemethodes, … aan de zieke leerling geboden worden. Indien nodig kan men kiezen voor een individueel aangepast curriculum (IAC), De klassenraad/MDO duidt een verantwoordelijke aan. Dit kan bijvoorbeeld de klasleerkracht, leerlingenbegeleider of de directeur zijn. Deze persoon is bereikbaar voor alle (ook externe) betrokkenen bij de begeleiding van de zieke leerling.
Artsen & therapeuten
De behandelende artsen en therapeuten van de zieke of afwezige leerlingen kunnen, liefst via de ouders, informatie geven over zaken die relevant zijn voor het schoolse gebeuren. In het kader van beroepsgeheim en ambtsgeheim kan men de hulp van het CLB en/of de CLB-arts inroepen. De arts is er als eerste van op de hoogte dat een leerling wegens ziekte vaak of langdurig afwezig kan/zal zijn. Daarom is het wenselijk dat hij al bij de diagnose de impact op de schoolloopbaan probeert in te schatten. Hij kan de ouders informeren, doorverwijzen en de documenten voor de aanvraag van onderwijsondersteuning voor de zieke leerling zo vlug als mogelijk aan de ouders/de school bezorgen. Zo gaat geen kostbare tijd verloren en kan de school onmiddellijk aan de slag.
CLB
Het CLB zal vanuit zijn expertise en rol als draaischijffunctie de school bijstaan bij het organiseren van onderwijsondersteuning voor de zieke leerling. Het is wenselijk dat bij de klassenraden de CLB-medewerker betrokken is. Indien relevante vertrouwelijke informatie over de leerling bij de behandelende arts moet worden opgevraagd, kan dit via de CLB-arts gebeuren.
TOAH-leerkracht, vrijwillige leerkracht, leerkracht in de ziekenhuisschool
Het is belangrijk dat ook de leerkrachten die aan de afwezige leerling lesgeven elkaar en de klasleerkracht op de hoogte houden. Dit kan via mail, overleg, telefoon, agenda van de leerling, … Een leerkracht van een ziekenhuisschool kan artsen/ouders/scholen ook ondersteunen in het aanvragen van onderwijsmogelijkheden en invullen van de nodige documenten.